Tygodniowy czas pracy kierowcy – ile wynosi, co się do niego wlicza, wyjątki

Co wlicza się w tygodniowy czas pracy kierowcy?

Każdy pracodawca zatrudniający kierowców musi monitorować ich czas pracy i dbać o to, aby nie przekraczali dopuszczalnych norm. Są one ściśle określone. Nie chodzi tu jedynie o maksymalny tygodniowy czas pracy kierowcy, ale również o to, jakie czynności są do niego wliczane. Trzeba bowiem wiedzieć, że kierowca formalnie jest w pracy nie tylko podczas jazdy! Do czasu pracy kierowcy wliczają się również:

• czynności związane ze spedycją,
• codzienna obsługa pojazdu i przyczep,
• realizacja niezbędnych formalności,
• załadunek, rozładunek oraz pełnienie nadzoru nad tymi czynnościami, gdy są przeprowadzane przez osoby trzecie,
• zabezpieczenie towaru,
• w przypadku kierowców realizujących przewóz osób – pomoc oraz nadzór nad osobami wsiadającymi i wysiadającymi,
• czas, w którym kierowca pozostaje w gotowości na stanowisku pracy (np. podczas oczekiwania na załadunek lub wyładunek).

Do czasu pracy kierowcy wliczają się także obowiązkowe przerwy. Kierowcy wykonujący przewozy pojazdami o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 tony lub pojazdami przeznaczonymi do przewozu więcej niż 9 osób, licząc z kierującym, mają prawo do przerw w prowadzeniu pojazdu zgodnie z przepisami rozporządzenia (WE) nr 561/2006 lub Umowy AETR. Przysługuje im 45-minutowa przerwa od jazdy na każde 4,5 godziny pracy – może być ona zrealizowana w formie jednej przerwy lub też dwóch, trwających kolejno 15 i 30 minut.

Każdemu kierowcy przysługuje też przerwa po 6 godzinach pracy trwająca 30 lub 45 minut (w zależności od tego, czy dany dzień obejmuje mniej, czy więcej niż 9 godzin pracy). Nie kumuluje się ona jednak z opisanymi wyżej przerwami.

Do czasu pracy kierowcy nie wliczają się natomiast:

• czas dyżuru, jeżeli podczas dyżuru kierowca nie wykonywał pracy,
• nieusprawiedliwione postoje w czasie prowadzenia pojazdu,
• dobowy nieprzerwany odpoczynek,
• przerwy w pracy wynikające ze stosowania przerywanego systemu czasu pracy.

Sprawdź też: Rozliczanie czasu pracy kierowców – na co zwrócić uwagę?

Ile godzin może pracować kierowca – maksymalny tygodniowy czas pracy kierowcy

Biorąc pod uwagę przedstawione wyżej informacje, należy starannie planować tygodniowy czas pracy kierowcy, ponieważ limity w tym zakresie są ściśle określone. Przede wszystkim tydzień liczy się od godziny 0:00 w poniedziałek i kończy o godzinie 24:00 w niedzielę. Maksymalny tygodniowy czas pracy kierowcy to natomiast 56 godzin, co daje średnio 8 godzin dziennie. Trzeba jednak uwzględnić fakt, że praca kierowcy w ramach tego limitu nie może być planowana z pełną dowolnością. Obowiązują bowiem również limity dzienne i dwutygodniowe oraz ścisłe wymagania co do minimalnego czasu odpoczynku.

Zmęczony kierowca to duże zagrożenie na drodze. Dlatego prawo przewiduje maksymalny tygodniowy czas pracy kierowcy i nakazuje mu odpoczynek przez konkretną ilość godzin każdego dnia oraz po każdym tygodniu pracy.

Dwutygodniowy i dobowy czas pracy kierowcy

Co ważne, w dwóch następujących po sobie tygodniach kierowca może przepracować nie więcej niż 90 godzin. Jeśli więc w ciągu tygodnia kierowca przepracuje maksymalne dopuszczane 56 godzin, w kolejnym będzie mógł przepracować jedynie 34 godziny.

W ciągu doby (nieprzerwanego okresu 24 godzin, który rozpoczyna się w chwili rozpoczęcia pracy przez kierowcę) kierowca może przepracować maksymalnie 9 godzin, a dwa razy w tygodniu 10 godzin.

Czas pracy kierowcy w załodze wieloosobowej

Nieco inne limity obowiązują w przypadku pracy w załodze wieloosobowej. Pod tym pojęciem rozumie się sytuację, w której pomiędzy dziennym a tygodniowym okresem odpoczynku lub w trakcie każdego czasu wykonywania czynności związanych z prowadzeniem pojazdu pomiędzy dwoma kolejnymi dziennymi okresami odpoczynku w pojeździe znajduje się przynajmniej dwóch kierowców w celu prowadzenia tego samego pojazdu. Obecność drugiego kierowcy nie jest obowiązkowa jedynie przez pierwszą godzinę jazdy w załodze.

W tej sytuacji czas pracy jest liczony zarówno dla każdego kierowcy z osobna, jak i dla całej załogi. Jedna zmiana robocza może trwać maksymalnie 30 godzin, a  każdy z kierowców może podczas tej zmiany prowadzić maksymalnie 9 godzin (10 godzin 2 razy w tygodniu) oraz mieć przynajmniej 9 godzin odpoczynku.

Czas odpoczynku kierowcy

Należy mieć na uwadze również wymagany czas odpoczynku kierowcy pozwalający mu na odpowiednią regenerację. Standardowo po każdym dniu pracy kierowcy przysługuje co najmniej 11 godzin odpoczynku, podczas których nie może wykonywać żadnych czynności służbowych. Trzy razy w ciągu dwóch tygodni może on zostać skrócony, ale musi wynosić przynajmniej 9 godzin. Ponadto czas odpoczynku może zostać podzielony – wówczas pierwsza część musi trwać nie mniej niż 3 godziny, a druga – 9 godzin.

Kierowcy przysługuje także prawo do odpoczynku tygodniowego – po każdych 6 cyklach pracy trwających 24 godziny powinien odpoczywać 45 godzin. W formie skróconej tygodniowy odpoczynek może trwać 24 godziny. Na każde dwa tygodnie pracy kierowca może odpoczywać w formie skróconej maksymalnie raz.

Kiedy można przekroczyć tygodniowy czas pracy kierowcy?

Zgodnie z wprowadzonym w 2020 roku pakietem mobilności od powyższych wytycznych można zastosować pewne ustępstwa. Możliwe jest na przykład przekroczenie dziennego i tygodniowego czasu pracy kierowcy maksymalnie o godzinę w celu dotarcia do centrum operacyjnego pracodawcy lub swojego miejsca zamieszkania i wykorzystania odpoczynku tygodniowego. Jest to jednak dopuszczalne tylko w wyjątkowych i uzasadnionych sytuacjach, takich jak korek, wypadek czy konieczność objazdu.

Dobowy i tygodniowy czas pracy może być przekroczony również o 2 godziny pod warunkiem odbycia przerwy trwającej nie mniej niż 30 minut przed dodatkowym czasem prowadzenia pojazdu. Ponadto każdy wydłużony okres pracy musi zostać zrekompensowany równoważnym okresem odpoczynku.

Chcesz łatwiej i dokładniej monitorować czas pracy oraz czas odpoczynku kierowcy oraz wygodniej gromadzić związane z tym dane? Wykorzystaj MYTRACKO, które pozwala między innymi na zdalne sczytywanie danych z kart kierowcy i tachografów. Zachęcamy do sprawdzenia naszej oferty.